Τι είναι η Νευρογενής Βουλιμία;
Η Νευρογενής βουλιμία είναι μια σύνθετη διατροφική διαταραχή που εκδηλώνεται με έναν κύκλο υπερφαγίας και αντισταθμιστικών συμπεριφορών, που συχνά ονομάζονται κάθαρση, με στόχο την πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους.
Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου υπερφαγίας, το άτομο μπορεί να καταναλώσει μια ασυνήθιστα μεγάλη ποσότητα τροφής σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, συνήθως σε ιδιωτικό χώρο, ακολουθούμενο από έντονα συναισθήματα ενοχής, ντροπής και απώλειας ελέγχου. Αυτή η απώλεια ελέγχου είναι ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά της βουλιμίας, που διαφέρει από την απλή υπερκατανάλωση τροφής.
Η ενοχή και ο φόβος της αύξησης του βάρους ωθούν στη συνέχεια το άτομο να εμπλακεί σε αντισταθμιστικές συμπεριφορές, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν αυτοπροκαλούμενο εμετό, κατάχρηση καθαρτικών, διουρητικών ή άλλων φαρμάκων, νηστεία ή υπερβολική άσκηση. Αυτές οι συμπεριφορές, αν και αποσκοπούν στη μείωση του φόβου της αύξησης του βάρους, συχνά οδηγούν σε έναν φαύλο κύκλο υπερφαγίας και κάθαρσης που μπορεί να επιβαρύνει τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία.
Διαγνωστικά κριτήρια της Νευρογενούς Βουλιμίας
Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, Πέμπτη Έκδοση (DSM-5), τα διαγνωστικά κριτήρια για τη νευρογενή βουλιμία (αλλιώς ψυχογενή βουμιλία) περιλαμβάνουν:
- Επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας. Ένα επεισόδιο υπερφαγίας χαρακτηρίζεται από τα ακόλουθα:
- Κατανάλωση σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (πχ μέσα σε 2 ώρες) μιας ποσότητας τροφής που είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτή που θα έτρωγαν τα περισσότερα άτομα σε παρόμοιο χρονικό διάστημα υπό παρόμοιες συνθήκες.
- Αίσθηση έλλειψης ελέγχου του φαγητού κατά τη διάρκεια του επεισοδίου, όπως το αίσθημα ότι δεν μπορεί το άτομο να σταματήσει να τρώει ή να ελέγξει τι ή πόσο τρώει.
- Επαναλαμβανόμενες απρόσφορες αντισταθμιστικές συμπεριφορές προκειμένου να αποφευχθεί η αύξηση του σωματικού βάρους: Αυτές περιλαμβάνουν αυτοπροκαλούμενο έμετο, κατάχρηση καθαρτικών, διουρητικών ή άλλων φαρμάκων, νηστεία ή υπερβολική άσκηση.
Η υπερφαγία και οι απρόσφορες αντισταθμιστικές συμπεριφορές εμφανίζονται και τα δύο, κατά μέσο όρο, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για τρεις μήνες.
Η αυτοαξιολόγηση επηρεάζεται αδικαιολόγητα από το σχήμα και το βάρος του σώματος.
Η διαταραχή δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια των επεισοδίων της νευρογενούς ανορεξίας: Αυτό διασφαλίζει ότι η διάγνωση δεν εξηγείται καλύτερα από άλλη διατροφική διαταραχή.
Τα κριτήρια υπογραμμίζουν ότι η νευρογενής βουλιμία δεν αφορά μόνο στις συμπεριφορές, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τη σχέση του με το φαγητό. Είναι ζωτικής σημασίας να θυμόμαστε ότι η σοβαρότητα της νευρογενούς βουλιμίας καθορίζεται από τον αριθμό των απρόσφορων αντισταθμιστικών συμπεριφορών ανά εβδομάδα και όχι μόνο από την παρουσία των ίδιων των συμπεριφορών. Η συχνότητα και η σοβαρότητα αυτών των συμπεριφορών παρέχουν μια ένδειξη του βαθμού στον οποίο η διαταραχή επηρεάζει τη ζωή του ατόμου.
Επίδραση στις σκέψεις, τα συναισθήματα και την καθημερινή ζωή
Η νευρογενής βουλιμία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τη συνολική ποιότητα ζωής του ατόμου:
Σκέψεις: Τα άτομα με νευρογενή βουλιμία συχνά βιώνουν εμμονικές σκέψεις σχετικά με το φαγητό, τη δίαιτα και την εικόνα του σώματος. Μπορεί να συγκρίνουν συνεχώς το σώμα τους με το σώμα των άλλων και η αυτοεκτίμησή τους συνήθως επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το αντιλαμβανόμενο σχήμα και βάρος του σώματός τους. Οι σκέψεις τους μπορεί να κυριαρχούνται από το φαγητό: τι έχουν φάει, τι θα φάνε και πώς να αντισταθμίσουν την πρόσληψη τροφής.
Συναισθήματα: Η διαταραχή μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ντροπής, ενοχής και αηδίας, ιδιαίτερα μετά από υπερφαγικά επεισόδια. Στη συνέχεια, συχνά ακολουθεί ανακούφιση μετά την κάθαρση, η οποία όμως είναι προσωρινή και γρήγορα αντικαθίσταται από τα αρχικά αρνητικά συναισθήματα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Μπορεί επίσης να υπάρχει έντονος φόβος ότι θα πάρουν βάρος ή θα παχύνουν, ακόμη και αν έχουν φυσιολογικό βάρος. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αισθήματα μοναξιάς, καθώς η διαταραχή συνήθως κρατείται μυστική από τους άλλους.
Καθημερινή ζωή: Η νευρογενής βουλιμία μπορεί να διαταράξει σημαντικά την καθημερινή ζωή. Τα άτομα μπορεί να αποφεύγουν τις κοινωνικές καταστάσεις που αφορούν στο φαγητό λόγω του φόβου της υπερφαγίας ή του φόβου της κρίσης από τους άλλους. Ο κύκλος της υπερφαγίας και της κάθαρσης μπορεί επίσης να καταλαμβάνει πολύ χρόνο, οδηγώντας σε απόσυρση από συνήθεις δραστηριότητες ή ενδιαφέροντα. Η σωματική υγεία μπορεί να επηρεαστεί ως αποτέλεσμα της διατροφικής διαταραχής, οδηγώντας σε γαστρεντερικά προβλήματα, ανισορροπίες ηλεκτρολυτών και πιθανή βλάβη στην καρδιά και σε άλλα όργανα. Η διαταραχή μπορεί επίσης να επηρεάσει την επαγγελματική ή σχολική ζωή του ατόμου και να επιβαρύνει τις σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους.
Αυτός ο διάχυτος αντίκτυπος στις σκέψεις, τα συναισθήματα και την καθημερινή ζωή υπογραμμίζει την ανάγκη αναζήτησης επαγγελματικής βοήθειας για τη νευρογενή βουλιμία. Η διαταραχή υπερβαίνει τις ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές και μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική ψυχολογική δυσφορία και σωματικά προβλήματα υγείας, αν αφεθεί χωρίς θεραπεία.
Παράγοντες κινδύνου της Νευρογενούς Βουλιμίας
Η νευρογενής βουλιμία δεν έχει μία μόνο αιτία, αλλά αντίθετα επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες:
Γενετική προδιάθεση: άτομα με οικογενειακό ιστορικό διατροφικών διαταραχών διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν νευρογενή βουλιμία, γεγονός που υποδηλώνει μια γενετική συνιστώσα στη διαταραχή. Δεν έχουν όμως αναγνωριστεί συγκεκριμένα γονίδια κινδύνου.
Ψυχολογικοί παράγοντες: Χαρακτηριστικά όπως η τελειομανία, η παρορμητικότητα και οι ιδεοψυχαναγκαστικές τάσεις συχνά συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης νευρογενούς βουλιμίας. Η τελειοθηρία όμως φαίνεται να είναι λιγότερο σημαντικός παράγοντας κινδύνου απ’ ότι στη νευρογενή ανορεξία (Fairburn, 1999). Τα υψηλά επίπεδα άγχους και η ύπαρξη ιστορικού τραύματος ή κακοποίησης μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Κοινωνικές επιρροές: Η κοινωνική πίεση για συμμόρφωση σε ένα ιδανικό σχήμα ή μέγεθος σώματος μπορεί να συμβάλει στη δυσαρέσκεια για το σώμα και ενδεχομένως να προκαλέσει νευρογενή βουλιμία. Η πίεση των συνομηλίκων και τα επικριτικά σχόλια σχετικά με το βάρος από την οικογένεια ή τους φίλους μπορεί επίσης να αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Επιδημιολογικές μελέτες υποστηρίζουν επίσης ότι, σε αντίθεση με τη νευρογενή ανορεξία, οι ασθενείς με νευρογενή βουλιμίαεμφανίζουν αυξημένη έκθεση σε παράγοντες που ειδικά προάγουν τις δίαιτες αδυνατίσματος, όπως η παιδική παχυσαρκία, η παχυσαρκία των γονέων και η πρώιμη εμμηναρχή.
Στρατηγικές πρόληψης της Νευρογενούς Βουλιμίας
Δεδομένων των πολυπαραγοντικών αιτιών της νευρογενούς βουλιμίας, οι στρατηγικές πρόληψης είναι συχνά εξίσου πολύπλευρες:
Προώθηση της υγιούς εικόνας του σώματος: Ενθάρρυνση της αποδοχής και της εκτίμησης των φυσικών σχημάτων και μεγεθών του σώματος. Αντιμετώπιση των κοινωνικών πιέσεων με την προώθηση της αντίληψης ότι η υγεία και όχι το αδυνάτισμα πρέπει να είναι ο στόχος.
Εκπαίδευση: Τα σχολεία, οι γονείς και οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά και τους εφήβους σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων που συνδέονται με αυτές.
Προώθηση της αυτοεκτίμησης: Βοηθήστε τους νέους να αποκτήσουν ανθεκτικότητα και να αναπτύξουν μια υγιή αυτοεκτίμηση που βασίζεται σε χαρακτηριστικά εκτός της σωματικής εμφάνισης.
Έγκαιρη παρέμβαση: Εάν οι ανησυχίες σχετικά με το βάρος, τη δίαιτα ή την εικόνα του σώματος οδηγούν σε σημαντική δυσφορία ή αρχίζουν να παρεμβαίνουν στην καθημερινή ζωή ενός ατόμου, είναι σημαντικό να αναζητηθεί άμεσα επαγγελματική βοήθεια. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της ανάπτυξης πλήρων διατροφικών διαταραχών.
Δίκτυα υποστήριξης: Δημιουργήστε περιβάλλοντα στο σπίτι και στο σχολείο που υποστηρίζουν την υγιή στάση απέναντι στο φαγητό και την άσκηση. Αυτό περιλαμβάνει την προώθηση ανοιχτών, μη επικριτικών συζητήσεων σχετικά με την εικόνα του σώματος και τις διατροφικές συμπεριφορές.
Να θυμάστε ότι αυτές οι στρατηγικές δεν εγγυώνται την πρόληψη, αλλά μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο και να παρέχουν ένα περιβάλλον που προάγει μια πιο υγιή σχέση με το φαγητό και την εικόνα του σώματος.
Τρέχουσες επιλογές θεραπείας
Η θεραπεία της νευρογενούς βουλιμίας είναι συχνά πολύπλευρη και περιλαμβάνει ένα συνδυασμό θεραπειών προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου. Ακολουθούν οι συνήθεις θεραπευτικές επιλογές:
- Ψυχοθεραπεία: Αυτή είναι η πιο διαδεδομένη θεραπεία για τη βουλιμία και μπορεί να περιλαμβάνει γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT), διαπροσωπική ψυχοθεραπεία (IPT) ή θεραπεία με βάση την οικογένεια. Η CBT θεωρείται συχνά η θεραπεία εκλογής για τη βουλιμία. Βοηθά τα άτομα να εντοπίσουν και να αλλάξουν τις μη υγιείς σκέψεις και συμπεριφορές που σχετίζονται με το φαγητό και την εικόνα του σώματος.
- Διατροφική συμβουλευτική: Ένας διαιτολόγος ή διατροφολόγος μπορεί να προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με υγιεινά διατροφικά πρότυπα και να βοηθήσει το άτομο να ανακτήσει τον έλεγχο της διατροφής του.
- Φαρμακευτική αγωγή: Τα αντικαταθλιπτικά, ιδιαίτερα οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), έχει βρεθεί ότι βοηθούν ορισμένα άτομα να διαχειριστούν τα συμπτώματα της βουλιμίας.
- Νοσοκομειακή περίθαλψη ή διαμονή σε κέντρο θεραπείας: Σε σοβαρές περιπτώσεις ή όταν υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές υγείας, μπορεί να είναι απαραίτητη η νοσηλεία σε νοσοκομείο ή η διαμονή σε κέντρο θεραπείας για την παροχή ιατρικής σταθεροποίησης και εντατικής θεραπείας.
- Ομάδες υποστήριξης: Η υποστήριξη από άτομα που βιώνουν αντίστοιχες καταστάσεις μπορεί επίσης να αποτελέσει αποτελεσματικό στοιχείο της θεραπείας, καθώς παρέχει ένα ασφαλές και κατανοητικό περιβάλλον για την ανταλλαγή εμπειριών και στρατηγικών αντιμετώπισης.
- Θεραπεία των συννοσηροτήτων: Πολλά άτομα με νευρογενή βουλιμία μπορεί επίσης να εμφανίζουν συνυπάρχουσες διαταραχές ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, άγχος ή κατάχρηση ουσιών. Η αντιμετώπιση αυτών των διαταραχών είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική ανάρρωση.
Να θυμάστε ότι η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες του ατόμου και συχνά απαιτεί συνδυασμό αυτών των προσεγγίσεων. Είναι σημαντικό για όποιον υποφέρει από νευρπγενή βουλιμία να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια και να αναπτύξει ένα θεραπευτικό σχέδιο που είναι το καταλληλότερο γι’ αυτόν.
Επιπτώσεις της ηλικίας, του φύλου και του πολιτιστικού υποβάθρου
Η νευρογενής βουλιμία μπορεί να επηρεάσει άτομα διαφόρων ηλικιακών ομάδων, φύλων και πολιτισμικών καταβολών, αν και οι εκδηλώσεις και οι επιπτώσεις της μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με αυτούς τους παράγοντες:
Ηλικία: Η νευρογενής βουλιμία αναπτύσσεται συνήθως στην εφηβεία και την πρώιμη ενήλικη ζωή, μια εποχή κατά την οποία η πίεση των συνομηλίκων και οι ανησυχίες για την εικόνα του σώματος μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονες. Ωστόσο, μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, όπου μπορεί να υποδιαγιγνώσκεται λόγω της στερεοτυπικής συσχέτισης των διατροφικών διαταραχών με νεότερους πληθυσμούς.
Φύλο: Ενώ οι γυναίκες διαγιγνώσκονται συχνότερα με νευρογενή βουλιμία, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η διαταραχή αυτή επηρεάζει και τους άνδρες. Οι πολιτισμικές και κοινωνικές πιέσεις μπορεί να οδηγήσουν σε υποεκτίμηση και υποδιάγνωση μεταξύ των ανδρών, συμβάλλοντας στην εσφαλμένη αντίληψη ότι οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν κυρίως τις γυναίκες. Οι άνδρες με βουλιμία μπορεί να αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις, όπως ο κοινωνικός στιγματισμός και η έλλειψη αναγνώρισης των συμπτωμάτων τους, γεγονός που μπορεί να εμποδίσει την πρόσβαση στη θεραπεία.
Πολιτιστικό υπόβαθρο: Η νευρογενής βουλιμία επηρεάζει άτομα από διάφορα πολιτισμικά υπόβαθρα. Ωστόσο, υποδιαγιγνώσκεται σε μη δυτικούς πολιτισμούς και εθνικές μειονότητες λόγω των πολιτισμικών διαφορών στις αντιλήψεις για το ιδανικό μέγεθος σώματος, τις διατροφικές συνήθειες και τις απόψεις για την ψυχική υγεία. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια στον εντοπισμό και τη θεραπεία της διαταραχής. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η παγκοσμιοποίηση και η αστικοποίηση μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της βουλιμίας και άλλων διατροφικών διαταραχών σε μη δυτικούς πολιτισμούς.
Προκλήσεις και Υποστήριξη από την οικογένεια και την κοινότητα
Η αντιμετώπιση των προκλήσεων της νευρογενούς βουλιμίας απαιτεί όχι μόνο ατομική ανθεκτικότητα αλλά και ουσιαστική υποστήριξη από την οικογένεια και την κοινότητα. Ωστόσο, η παροχή αυτής της υποστήριξης μπορεί συχνά να είναι ένα δύσκολο έργο για τα αγαπημένα πρόσωπα.
Η νευρογενής βουλιμία συχνά συνοδεύεται από μυστικότητα και ντροπή, καθιστώντας δύσκολο για τα άτομα να αναζητήσουν βοήθεια ή για τους άλλους να παρέμβουν αποτελεσματικά. Τα μέλη της οικογένειας μπορεί να αισθάνονται μπερδεμένα, ανήσυχα ή αβοήθητα, μη γνωρίζοντας πώς να παρέχουν την καλύτερη δυνατή υποστήριξη χωρίς να ενισχύσουν τις συμπεριφορές της διαταραχής ή να βλάψουν τη σχέση τους με το άτομο.
Παρά τις δυσκολίες αυτές, ο ρόλος της οικογένειας και των φίλων στην υποστήριξη ενός αγαπημένου προσώπου με νευρογενή βουλιμία είναι ζωτικής σημασίας. Η οικογενειακή θεραπεία, για παράδειγμα, θεωρείται θεραπεία πρώτης γραμμής για τους εφήβους με νευρογενή βουλιμία. Αυτή η προσέγγιση εμπλέκει τα μέλη της οικογένειας στη διαδικασία ανάρρωσης του ατόμου, βοηθώντας στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού οικιακού περιβάλλοντος που προωθεί υγιείς διατροφικές συνήθειες και αμφισβητεί τις διαταραγμένες σκέψεις σχετικά με την εικόνα του σώματος και το φαγητό.
Οι ομάδες υποστήριξης, τόσο προσωπικές όσο και διαδικτυακές, μπορούν επίσης να βοηθήσουν τα άτομα να αισθανθούν κατανοητά και λιγότερο μόνα στον αγώνα τους. Οι κοινότητες μπορούν να συμβάλουν σε αυτό το υποστηρικτικό δίκτυο προωθώντας την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές, αμφισβητώντας τα κοινωνικά πρότυπα που συμβάλλουν στη δυσαρέσκεια για το σώμα και υποστηρίζοντας την προσβάσιμη, υψηλής ποιότητας φροντίδα ψυχικής υγείας.
Τελικά, η πρόκληση έγκειται στην επίτευξη ισορροπίας: παροχή υποστήριξης και κατανόησης με ταυτόχρονη προώθηση της ανεξαρτησίας και της αυτενέργειας του ατόμου, διατήρηση ανοιχτής επικοινωνίας με σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και ενθάρρυνση πιο υγιεινών συμπεριφορών χωρίς να καταφεύγουμε σε κατηγορίες ή κριτική. Μέσω της εκπαίδευσης, της ενσυναίσθησης και της υπομονής, τα αγαπημένα πρόσωπα και οι κοινότητες μπορούν να παρέχουν ανεκτίμητη υποστήριξη στα άτομα που βρίσκονται σε πορεία ανάρρωσης από τη νευρογενή βουλιμία.
Ιστορική αναδρομή και μελλοντικές προοπτικές
Η κατανόηση της νευρογενούς βουλιμίας έχει αυξηθεί σημαντικά από τότε που αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ως ξεχωριστή διατροφική διαταραχή. Αρχικά, η βουλιμία θεωρήθηκε παραλλαγή της νευρικής ανορεξίας λόγω των επικαλυπτόμενων χαρακτηριστικών των δύο καταστάσεων. Ωστόσο, στον Gerald Russell, έναν Βρετανό ψυχίατρο, αποδίδεται συχνά ο ορισμός της νευρικής βουλιμίας ως ξεχωριστής διαταραχής το 1979.
Ο Russell περιέγραψε τη νευρογενή βουλιμία ως μια “χρόνια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από υπερβολική κατανάλωση τροφής ακολουθούμενη από αυτοπροκαλούμενο έμετο και χρήση καθαρτικών ή διουρητικών”. Η αναγνώριση αυτής της διαταραχής ως διακριτής από τη νευρική ανορεξία άνοιξε το δρόμο για περαιτέρω έρευνα, την τελειοποίηση των διαγνωστικών κριτηρίων και την ανάπτυξη εξειδικευμένων θεραπειών.
Η εισαγωγή της Γνωσιακής Συμπεριφορικής Θεραπείας (CBT) στα τέλη του 20ού αιώνα αποτέλεσε σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία της νευρογενούς βουλιμίας. Η CBT έχει γίνει η χρυσή θεραπευτική προσέγγιση, εστιάζοντας στην αμφισβήτηση και αλλαγή των μη χρήσιμων γνωστικών στρεβλώσεων και συμπεριφορών, στη βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης και στην ανάπτυξη προσωπικών στρατηγικών αντιμετώπισης που στοχεύουν στην επίλυση των τρεχόντων προβλημάτων.
Κοιτάζοντας προς το μέλλον, συνεχίζεται η έρευνα για τους γενετικούς και νευροβιολογικούς παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη και τη διατήρηση της νευρογενούς βουλιμίας. Η έρευνα αυτή θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για πιο στοχευμένες, αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Επιπλέον, δίνεται ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση, με έμφαση στις κοινωνικές αλλαγές για την αμφισβήτηση των ανθυγιεινών ιδεωδών ομορφιάς, την αύξηση της θετικής στάσης απέναντι στο σώμα και τη μείωση του στίγματος γύρω από την ψυχική υγεία και τις διατροφικές διαταραχές.
